İsrail ve Hamas arasındaki savaş dördüncü gününe girdi, Gazze Şeridi karanlık bir geceyi geride bıraktı. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu Gazze'deki hava saldırılarının daha başlangıç olduğunu söyledi, Hamas ise vurulacak her ev için bir rehineyi kameralar önünde infaz edeceğini duyurdu. Uluslararası aktörlerin rolünün giderek arttığı kaosta tüm gelişmeleri canlı blogla aktarıyoruz.
DAKİKA DAKİKA GELİŞMELER
HAMAS: SAVAŞ BİTİNCEYE KADAR REHİNE PAZARLIĞI YOK
Hamas lideri İsmail Haniye, savaş bitinceye kadar İsrail'le rehineleri müzakere etmeyeceklerini açıkladı. Haniye, Hamas'la esir takası için iletişim kuran tüm taraflara örgütün pozisyonunu aktardıklarını belirtip savaş sonuçlanıncaya kadar herhangi bir pazarlık yapmayacaklarını söyledi.
İsrail, Hamas'ın Cumartesi günü erken saatlerde gerçekleştirdiği baskında 100 ila 150 İsrail vatandaşı ve yabancının rehin alındığını tahmin ediyor.
GAZZE'DE 187 BİN KİŞİ YERİNDEN OLDU
Birleşmiş Milletler, savaşın başladığı 7 Ekim Cumartesi gününden bu yana yaklaşık 2,3 milyon insanın sıkıştığı Gazze'de 187 bin kişinin yerinden olduğunu açıkladı.
Dünya Sağlık Örgütü ise, İsrail tarafından tamamen kuşatılan Gazze Şeridi'ne insani bir koridor açılması çağrısı yaptı.
İRAN: ELLERİNDEN ÖPÜYORUZ
Hamas'ın İsrail saldırısında rolü olup olmadığı tartışılan İran'dan, Tel Aviv'i kızdıracak bir açıklama geldi. İran'ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney "Siyonist rejime karşı saldırıyı planlayanların ellerinden öpüyoruz" dedi ancak Tahran yönetiminin Hamas'ın Aksa Tufanı adını verdiği operasyonda rol almadığını söyledi.
İsrail'deki saldırıları yıkıcı bir depreme benzeten Hamaney, yaşananlarla ilgili 'Bu felaketin sorumlusu Siyonist rejimdir' değerlendirmesinde bulundu.
HAMAS'IN YERALTI SİLAHLARI GÖRÜNDÜ
İsrail'e on yılların en büyük saldırısını gerçekleştiren Hamas, kendi ürettiği silahları tanıtırken Gazze'deki tünellerde saklanan füzelerini de gösterdi.
Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin El Kassam Tugayları, Gazze'de ürettiği bir hava savunma sisteminin görüntülerini yayınladı. Açıklamada, Muteber 1 adı verilen hava savunma sisteminin Aksa Tufanı harekatı sırasında İsrail savaş uçaklarına karşı kullanıldığı belirtildi. Al Jazeera, El Kassam Tugayları'nın yayınladığı bir videoda söz konusu silahın kullanıldığını ve havadaki hedefin vurulduğunu hatırlattı.
Sosyal medyada dolaşıma giren bir başka videoda ise, yeraltında binlerce tünelin bulunduğu Gazze'deki füze stokları göze çarptı. Ucu ucuna sıralanmış onlarca füzeyle açılan kaydın devamında Hamas üyelerinin füzeleri çoklu fırlatma rampasına taşıdığı görüldü. Video, Gazze'den İsrail'e doğru ateşlenen füzelerle sona erdi.
Hamas, dördüncü gününe giren savaşta Gazze'den İsrail'e binlerce roket ateşledi. İsrail'in ünlü hava savunma sistemi Demir Kubbe fırlatılan roketlerin birçoğunu gökyüzünde vursa da çok sayıda roket hedefini vurdu.
BBC Güvenlik Muhabiri Frank Gardner, bugün yayımlanan analizinde İsrail'in Gazze'ye gerçekleştireceği muhtemel bir kara operasyonunun Hamas tehdidini ortadan kaldırmayacağını belirtti. Hamas'ın silahlı kanadının (İzzeddin El Kassam Tugayları) yaklaşık 30 bin savaşçıdan oluştuğunu aktaran Gardner, "Onlar, Gazze'nin tünellerini, mahzenlerini, sığınaklarını ve arka sokaklarını işgalcilerden daha iyi biliyor" ifadesini kullandı.
İSRAİL'İN SALDIRILARINDA ÜÇ GAZETECİ ÖLDÜ
Filistin Dışişleri Bakanlığı, Salı günü erken saatlerde İsrail'in hava saldırılarında üç gazetecinin hayatını kaybettiğini duyurdu. Ölen gazeteciler için cenaze töreni düzenlenirken şimdiye kadar savaşta 6 gazeteci öldü, 2 gazeteciden ise haber alınamıyor.
İSRAİL: 123 ASKERİMİZ HAYATINI KAYBETTİ
İsrail ordusu sözcüsü Tuğamiral Daniel Hagari, şimdiye kadar 123 İsrail askerinin öldürüldüğünü 50 askerin ise Gazze'ye kaçırıldığını söyledi. Hagari ayrıca ordunun ülkenin güneyinde tam kontrol sağladığını bildirdi.
ROKET SİRENLERİ ÇALDI
İsrail'in güneyindeki birçok yerleşimde yerel saatle 10.24'te sirenler çaldı. Hava saldırısı alarmı verilen yerler arasında Aşkelon ve Aşdod gibi şehirler var.
İSRAİL, GAZZE SINIRINDA KONTROLÜ SAĞLADIĞINI AÇIKLADI
İsrail ordusu sözcüsü Tuğamiral Daniel Hagari, Gazze Şeridi sınırının kontrol altına alındığını açıkladı. Hagari, son bir gün içinde sınırdan geçişlerin yaşanmadığını aktardı.
Hamas baskınında yıkılan çitlerin zarar gördüğü yerlerin mühendisler tarafından onarıldığı belirtiliyor.
Cumartesi günkü saldırıdan önce Hamas militanları çitleri sökerek geçiş yapmıştı.
İSRAİL ORDUSU AVRUPA'YA UÇAKLAR GÖNDERDİ
İsrail hava kuvvetleri, Gazze'deki savaşta görev alacak yedek askerleri getirmek için Avrupa'ya birçok uçak yolladı. Askeri kargo uçaklarının fotoğraflarını sosyal medya hesaplarından paylaşan ordu, yedek kuvvetlerin Avrupa'daki hangi ülkelerden geldiğine dair bir detay vermedi.
Tel Aviv yönetimi, Hamas'ın eşi benzeri görülmemiş sürpriz saldırısı karşısında büyük bir seferberlik ilan etti, 300 bin yedek askeri göreve çağırdı.
İRAN'DAN BATIYA FİLİSTİN MESAJLARI
Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Josep Borrell ile telefonda görüşen İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, "Batı, Netanyahu ve İsrail rejimini zamanında durdursaydı Filistin şimdi bu durumda olmazdı" dedi.
Filistinlilerin kendilerini savunma hakları olduğunu kaydeden Abdullahiyan, "Son aylarda İsrail rejimi ve Netanyahu'nun Filistinlilere yönelik işlediği cinayetler direnişin bu cevabı vermesine neden olmuştur" ifadesini kullandı.
GAZZE'DEN FECİ GÖRÜNTÜLER
İsrail'in gece boyunca bombardımana tuttuğu Gazze'deki yıkımın boyutları, gün ağarınca ortaya çıktı.
Uluslararası haber ajansları, yerle bir olmuş binalar ve enkazlar arasında çaresizce yürüyen Filistinlilerin fotoğraflarını servis ediyor.
Bazı fotoğraflarda Gazze sakinlerinin bina enkazlarını incelediği görülüyor.
FİLİSTİN'DE CAN KAYBI 700'Ü GEÇTİ
Filistin Sağlık Bakanlığı, Cumartesi gününden bu yana İsrail hava saldırılarında yaşamını yitirenlerin sayısının 704'e çıktığını açıkladı.
Apartman blokları, hastaneler, yollar, bir cami ve evlerin yok edildiği İsrail saldırılarında yaralananların sayısı ise, 3 bin 900'den fazla.
İsrail jetleri Gazze'deki telekomünikasyon ana binasını da bombaladı. Söz konusu saldırı, telefon ve internet hatlarını da etkileyibilir.
İsrail'in Pazartesi günü ilan ettiği abluka nedeniyle Akdeniz kıyısındaki Gazze Şeridi'nde elektrik, su ve gaz yok.
İSRAİL: 1500 HAMAS ÜYESİNİN CESEDİNİ BULDUK
İsrail Ordu (IDF) Sözcüsü Yarbay Richard Hecht, İsrail’de ve Gazze Şeridi etrafında 1500 Hamas üyesinin cesedinin bulunduğunu açıkladı. Ordu, Gazze sınırındaki bölgelerde kontrolün tekrar sağlandığını da ekledi.
İSRAİL'İN TAVSİYESİ BİRKAÇ DAKİKA SÜRDÜ
İsrail ordusu, gece boyunca Gazze Şeridi'nde 200 hedefe savaş uçaklarıyla hava saldırısı düzenlendiğini açıkladı. Çok sayıda jetin katıldığı saldırıların adresi, Rimal ve Han Yunus'tu. İsrail ordusunun açıklamasına göre, Hamas'ın komuta ve kontrol merkezinin yanı sıra silah depolandığı ileri sürülen bir cami hedef alındı. İsrail ordusu ayrıca, Gazze'deki Filistinlilere Mısır'a gitmeleri tavsiyesinde bulundu. Ordu sözcüsü Richard Hecht, "Dışarı çıkabilen herkese, çıkmalarını öneriyorum" dedi. Ancak dakikalar sonra Refah sınır kapısının kapalı olduğunu belirtip tavsiyesini geri aldı. Mısır, halihazırda Gazze Şeridi'nin dünya ile tek bağlantısı olan Refah geçişinin kapalı olmasını İsrail'in yaptığı saldırılara bağlıyor.
'KARA OPERASYONU SİHİRLİ BİR DEĞNEK DEĞİL'
BBC Güvenlik Muhabiri Frank Gardner, özellikle Pazartesi gününden itibaren emareleri ortaya çıkmaya başlayan İsrail'in Gazze'yi hedef alan muhtemel bir kara operasyonunun 'sihirli bir değnek' olmadığını kaydediyor. Gardner'a göre, bazı çevreler İsrail'in Gazze'yi tam ölçekli işgal etmesiyle Hamas tehdididin bütünüyle ortadan kaldırılabileceği yönünde bir varsayım içerisinde.
Önceki işgalleri hatırlatan Frank Gardner, şu ifadeleri kullanıyor: "Tarih, söz konusu adımla bazılarının umut ettiği sihirli çözümün pek mümkün olmadığını ortaya koyuyor. İsrail, 2014'te Gazze'yi işgal ettiğinde 2 bini aşkın Filistinli öldürüldü ve her cenaze töreni daha da radikalleşen genç erkekleri çoğalttı. Dokuz yıl önceki işgalden bu yana Hamas sınıra roket atmayı sürdürüyor.
Hamas'ın silahlı kanadının (İzzeddin El Kassam Tugayları) yaklaşık 30 bin savaşçıdan oluştuğu tahmin ediliyor, savaşçıların çoğu Filistin topraklarını savunma kararlılığında aşırı tutkulu. Onlar, Gazze'nin tünellerini, mahzenlerini, sığınaklarını ve arka sokaklarını işgalcilerden daha iyi biliyor. Bu kadar yoğun bir nüfusa ev sahipliği yapan bölgede, pusuya karşı yüksek oranda savunmasız olan tanklara yer yok. Bütünüyle askeri açıdan bakıldığında, karadan yapılacak bir saldırı Hamas komutanlarının çoğunu ortadan kaldırarak kısa vadeli bir başarıyla sonuçlanabilir. Ancak kalıcı bir barış anlaşması ortada yokken, Hamas kendini yeniden canlandıracaktır, yeni neslin öfkeli ve radikalleşmiş gençlerini silah altına alarak."
ABD'NİN KORKUSU
ABD Savunma Bakanlığı Pentagon, dünyanın en büyük uçak gemisi USS Gerald R Ford'un başını çektiği filonun Doğu Akdeniz'e doğru hareket ettiğini duyurdu. BBC muhabiri Barbara Plett Usher, Washington'ın halihazırda İsrail'e cephane ve askeri teçhizat gönderdiğini, uçak gemisinin yola çıkmasının ise bir güç gösterisi olduğunu belirtiyor.
USS Gerald R Ford'un liderlik ettiği filonun zaten Akdeniz'de olduğunu ve yönünü değiştirdiğini kaydeden Usher, Hamas ve İsrail arasında daha önce gerçekleşen çatışmalarda benzer bir adımın atılmadığını vurguluyor. BBC muhabirine göre, Pentagon bu kez çatışmanın yayılmasından endişe duyuyor ve uçak gemisi konuşlandırmanın Hamas'la ilgisi yok.
Usher'e konuşan üst düzey bir savunma yetkilisine göre, USS Gerald R Ford ve yanındaki savaş gemileri esas olarak herhangi bir ülke ya da militan grubun savaşa katılmasını caydırmayı hedefliyor. Bu da, Lübnan'da konuşlu Hizbullah örgütü ve arkasındaki İran anlamına geliyor.
ABBAS MOSKOVA YOLCUSU
Filistin yönetimi lideri Mahmud Abbas, Rusya'nın başkenti Moskova'yı ziyaret ediyor. Moskova'daki Filistin temsilcisi, Abbas'ın ziyaretine dair Kremlin'den resmi bir açıklama beklediklerini söyledi. Hamas Gazze Şeridi'ni yönetirken, Abbas liderliğindeki yönetim İsrail işgali altındaki Batı Şeria'nın bazı bölümlerini kontrol ediyor.
MISIR VE SUUDİ ARABİSTAN'DAN TELEFON TRAFİĞİ
Mısır lideri Abdulfettah Sisi, Orta Doğu'nun bir diğer güçlü ülkesi Suudi Arabistan'ın Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'la telefonda görüştü. Kahire yönetiminden yapılan açıklamada, hem Mısır hem de Suudi Arabistan'ın çatışmalarda sağduyunun hakim olmasını bekledikleri vurgulandı.
İSKOÇYA BAŞBAKANI YUSUF'UN EŞİNİN ANNE VE BABASI GAZZE'DE MAHSUR
İskoçya Başbakanı Hamza Yusuf, eşinin anne ve babasının Gazze'de 'mahsur kaldığını' söyledi. Hamza Yusuf, İskoçya’nın Dundee kentinde yaşayan kayınvalidesi ile kayınpederinin, kayınpederinin hasta annesini görmek için Gazze'ye gittiklerini söyledi.
Yusuf, Gazze’den dışarı çıkamadıklarını ve İngiltere Dışişleri Bakanlığı'nın güvenli bir şekilde dönüşlerini garanti edemediğini belirtti.
Kendisinin ve eşinin, hayatta kalamayacakları korkusuyla 'çok endişeli' olduklarını kaydetti.
Nadia El-Nakla'nın ailesi yaklaşık bir hafta önce Gazze'ye gitti ve Hamas'ın bu hafta sonu İsrail'e sürpriz bir saldırı başlatıp yüzlerce kişiyi öldürdüğü sırada oradaydılar.
ABD, İSRAİL'E ASKER GÖNDERMEYİ PLANLAMIYOR
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü John Kirby, ABD yönetiminin İsrail'e asker gönderme niyetinde olmadığını ancak ABD'nin bölgedeki çıkarlarını koruyacağını söyledi. İsrail'den güvenlikle ilgili daha fazla talep gelmesinin beklenildiğini ve ABD'nin talepleri mümkün olan en kısa sürede yerine getirmeye çalışacağını söyledi. Kirby ayrıca, İran'ın Hamas'ın operasyonuna olası dahli konusunda, "bir dereceye kadar iştiraki olduğuna dair hiçbir şüphe olmadığını" ancak ABD'nin, İran'ın doğrudan müdahil olduğuna dair kesin ve somut bir kanıt görmediğini söyledi. Wall Street Journal gazetesinde yer alan bir haberde, Hamas'ın sürpriz saldırıya hazırlanmasında İran'ın rol oynadığı iddia edilmişti.
BÜYÜK SORU İŞARETİ
BBC'den Sebastian Usher'in analizi: "Hamas'ın elindeki rehineler meselesi İsrail'de anlaşılır bir şekilde oldukça duygusal; özellikle de grubun silahlı kanadı, İsrail ordusunun sivilleri önceden uyarmadan Gazze'ye saldırması halinde esirleri öldürmekle tehdit ettiği için.
İsrail'in bu kişilerin serbest bırakılmasını nasıl sağlayacağı büyük bir soru işareti; özel kuvvet operasyonlarıyla mı, Gazze'nin topyekün işgaliyle mi, müzakereler veya
çeşitli yöntemlerin birleşimi yoluyla mı…
Uzun süredir Gazze'ye hayati mali destek sağlayan ve aynı zamanda Hamas liderlerinin bir kısmına ev sahipliği yapan Körfez ülkesi Katar’ın yetkilileri gazetecilere, rehinelerin en azından bir kısmının serbest bırakılmasını güvence altına alabilecek görüşmeler başlatmaya çalıştıklarını söyledikleri haberleri geldi.
Hem İsrail hem de Hamas, olası bir esir değişimine ilişkin haberleri yalanladı.
Son üç günde yaşanan olaylar nedeniyle travma yaşayan İsrailliler, ülke uzun süredir ölü ya da diri hiçbir esirin geride bırakılmaması ilkesine bağlı olsa bile, Hamas'la herhangi bir anlaşmaya varılmasını istemeyebilir."